Αποσπάσματα από το Βιβλίο: ΄΄'Ολια τα ΄΄αχ΄΄ τ΄εμέτερα εγένταν τραγωδίας

Πρώτη παρουσίαση: 27 Ιανουαρίου 7μμ στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς:
΄΄ Μελίνα Μερκούρη΄΄  Μεταμορφώσεως 3

‘’Τρέξε στα δέντρα να σωθείς’’

(Από το ημερολόγιο του  του Αβράμ Σεβίλογλου- Κολαγούζ 1907 -Κοζάνη 2007)

«-Κάθε καινούρια μέρα ήταν χειρότερη από την προηγούμενη. Τρέχαμε θυμάμαι  κυνηγημένοι, να κρυφτούμε στο δάσος όπου θα είχαμε την κάλυψη των ανταρτών. Εκεί έτσι κι αλλιώς κρύβονταν τα βράδια όλοι οι άντρες του χωριού, φοβούμενοι πως θα τους συλλάβουν για να τους εξορίσουν. Στο χωριό μέναμε μόνο τα παιδιά κι οι γυναίκες. 

Μια μέρα χαλασμός μεγάλος, οι τσέτες άρχισαν να καίνε το χωριό.  Η μάνα μου μας είχε, εμένα πιασμένο από το χέρι και τον Γιάννη, τον μικρότερο αδερφό μου, στην αγκαλιά της. Ξαφνικά καθώς τρέχαμε, μέσα στο χαλασμό, αισθάνομαι τη μάνα μου να σωριάζεται μαζί με τον μικρό αδερφό μου, οπότε και την ακούω να μου λέει τα τελευταία της λόγια, ‘’τρέξε στα δέντρα να σωθείς’’ 

Ήταν η τελευταία φορά που τους είδα. (1919)

Έτρεξα αμέσως να κρυφτώ μέσα στα φυλλώματα των δέντρων, όπου είχαν κρυφτεί κι άλλοι συγχωριανοί μου, με την ελπίδα να βρω τον αδερφό του πατέρα μου, τον  Πανάιωτα, έναν άνδρα θηρίο κοντά δυο μέτρα, να νιώσω σιγουριά κι ασφάλεια κοντά του.  Δεν είχα άλλον στη ζωή, αυτός ήταν ο μόνος συγγενής που μου απέμεινε από κει και πέρα.»

Διπλή Έκδοση: Βιβλίο+ Cd με 21 Ποντιακά Τραγούδια.

                                         "Όλια τα Αχ΄΄ Τ΄εμέτερα εγένταν τραγωδίας"

Μια  έκδοση που φιλοδοξεί να κατατοπίσει ιστορικά και μουσικά, όσους θέλουν να γνωρίσουν τον Πόντο και τους ανθρώπους του, μέσα από κείμενα και τραγούδια.

Φιλοξενούνται κείμενα που έχουν γράψει οι ιστορικοί Κώστας Φωτιάδης και Βλάσης Αγτζίδης, ο λογοτέχνης Κώστας Διαμαντίδης, ο μουσικός ερευνητής Κωστής Δρυγιανάκης, οι μουσικολόγοι Κωνσταντίνος και Ματθαίος Τσαχουρίδης, ο ερευνητής των Ποντιακών χορών Νίκος Ζουρνατζίδης.

Το βιβλίο σχεδίασαν και εμπλούτισαν με πρωτότυπα ντοκουμέντα και μαρτυρίες

 η Νατάσα Μποζίνη κι ο Μάκης Σεβίλογλου. 

 Τα τραγούδια ερμηνεύουν και παίζουν οι: Γιάννης Κουρτίδης, Αλέξης Παρχαρίδης, Γιώργος Σοφιανίδης, Κωνσταντίνος και Ματθαίος Τσαχουρίδη, Εύα Σταμπολίδου, Βασίλης Παντελίδης, Λευτέρης Ανδρεάδης, Θάνος Τσαμπερτίδης, Γιάννης Σανίδης, Κώστας Παρχαρίδης, Χάρης Τσακαλίδης, Σταύρος Μιχαηλίδης, Στέφανος Σεβίλογλου και Κώστας Φουλίδης.

Αποσπάσματα από το βιβλίο

‘’Τρέξε στα δέντρα να σωθείς’’

(Από το ημερολόγιο του  του Αβράμ Σεβίλογλου- Κολαγούζ 1907 -Κοζάνη 2007)

«-Κάθε καινούρια μέρα ήταν χειρότερη από την προηγούμενη. Τρέχαμε θυμάμαι  κυνηγημένοι, να κρυφτούμε στο δάσος όπου θα είχαμε την κάλυψη των ανταρτών. Εκεί έτσι κι αλλιώς κρύβονταν τα βράδια όλοι οι άντρες του χωριού, φοβούμενοι πως θα τους συλλάβουν για να τους εξορίσουν. Στο χωριό μέναμε μόνο τα παιδιά κι οι γυναίκες. 

Μια μέρα χαλασμός μεγάλος, οι τσέτες άρχισαν να καίνε το χωριό.  Η μάνα μου μας είχε, εμένα πιασμένο από το χέρι και τον Γιάννη, τον μικρότερο αδερφό μου, στην αγκαλιά της. Ξαφνικά καθώς τρέχαμε, μέσα στο χαλασμό, αισθάνομαι τη μάνα μου να σωριάζεται μαζί με τον μικρό αδερφό μου, οπότε και την ακούω να μου λέει τα τελευταία της λόγια, ‘’τρέξε στα δέντρα να σωθείς’’ 

Ήταν η τελευταία φορά που τους είδα. (1919)

Έτρεξα αμέσως να κρυφτώ μέσα στα φυλλώματα των δέντρων, όπου είχαν κρυφτεί κι άλλοι συγχωριανοί μου, με την ελπίδα να βρω τον αδερφό του πατέρα μου, τον  Πανάιωτα, έναν άνδρα θηρίο κοντά δυο μέτρα, να νιώσω σιγουριά κι ασφάλεια κοντά του.  Δεν είχα άλλον στη ζωή, αυτός ήταν ο μόνος συγγενής που μου απέμεινε από κει και πέρα.»

ΠΟΝΤΟΣ. ΓΗ ΤΩΝ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ, ΧΑΔΙ ΚΑΙ ΑΓΚΑΘΙ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ-Νατάσα Μποζίνη

Απόσπασμα από το βιβλίο "Όλια τα Αχ΄΄ Τ΄εμέτερα εγένταν τραγωδίας"
Κυκλοφορεί σε Διπλή Έκδοση: Βιβλίο+ Cd με 21 Ποντιακά Τραγούδια.

ΠΟΝΤΟΣ.  ΓΗ ΤΩΝ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ, ΧΑΔΙ ΚΑΙ ΑΓΚΑΘΙ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

(Από τη Νατάσα Μποζίνη)

΄΄Σάββατο 21 Απριλίου 1984

3μμ Καλαμαριά Θεσσαλονίκης

Με το γυαλιστερό μας Toyota Corolla, φτάνουμε στην Καλαμαριά για να δούμε το νέο γυαλιστερό μας διαμέρισμα, στη συμβολή των οδών Πόντου με Ματθαίου Κωφίδη.

Ο Πατέρας περίμενε την μετάθεση του, από την Μεσοποταμία Καστοριάς στη Θεσσαλονίκη και όλοι τον συμβούλευαν να αγοράσει σπίτι στην Καλαμαριά, την καλύτερη παραθαλάσσια  περιοχή, με τη σύγχρονη ανοικοδόμηση και την καλή ρυμοτομία.

Εκείνο το Μεγάλο Σάββατο εμείς, στο πίσω κάθισμα, κολλούσαμε τα πρόσωπά μας στο παράθυρο και χαζεύαμε, με περιέργεια, το νέο τόπο και το αστικό ΄΄τοπίο΄΄

Στην  Κερασούντος, μπροστά στον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και την ομώνυμη οδό, που θέλαμε να διασχίσουμε, το αυτοκίνητο σταμάτησε.

Εκατοντάδες άνθρωποι έβγαιναν από την εκκλησία κλαίγοντας και τραγουδώντας.

Δεκάδες άλλοι κρατούσαν στεφάνια τιμής και αποχαιρετισμού.
Πίσω τους νεαροί άντρες ντυμένοι με ποντιακές στολές είχαν στα χέρια τους ένα φέρετρο. 
 Στη μνήμη μου το χρώμα του έμεινε ξανθό, ίδιο με τις λύρες των μουσικών που το ακολουθούσαν, παίζοντας και επαναλαμβάνοντας: ΄΄ Ο Γώγος Ζει’’

Ο Γώγος έξω από τον Ι.Ν Μεταμορφώσεως του Σωτήρος τη δεκαετία του ΄60. Αρχείο Σάββα Πετρίδη

Απόσπασμα από το βιβλίο "Όλια τα Αχ΄΄ Τ΄εμέτερα εγένταν τραγωδίας"

Διπλή Έκδοση: Βιβλίο+ Cd με 21 Ποντιακά Τραγούδια.

(Από τον Μάκη Σεβίλογλου)

 «Δεν ξέρω τι θα φέρει ο χρόνος και πόσο η ιστορία θα ανταποκριθεί στις θελήσεις των καλύτερων παιδιών της. Εγώ πάντως θα επιμένω να γράφω στη γλώσσα της  γιαγιάς μου που με γοητεύει ιδιαίτερα και θα μιλάω πάντοτε για κείνη τη γη. Τη γη του Πόντου. Για την πατρίδα μου. 

Τη χαμένη πατρίδα, όχι των εδαφών, αλλ’ εκείνη της ιστορίας, του πολιτισμού και της μνήμης. Όπως και ο Κωστής Μοσκώφ που λέει, «αρνούμαι την ανταλλαγή.Οι πρόγονοί μου θα μείνουν πάντα στον Πόντο, ανάμεσα στη Μαύρη Θάλασσα και τις κορφές του Τσιάμπαζι».

   Αρνούμαι λοιπόν κι εγώ την ανταλλαγή και κρατάω την πιο ανθεκτική σημαία αντίστασης, τη γλώσσα. Σαν τα ποτάμια που τρελάθηκαν και αποφάσισαν, αντί να κατεβούν από τις πηγές στη θάλασσα, να ανεβούνε αντίστροφα το ρεύμα ψάχνοντας να δώσουν ζωή στις ρίζες που έχει ξεράνει ο καιρός.

   Η πράξη αυτή έχει τόσο βεβαιωμένη τη ματαιότητά της, ώστε να δίνει στην ανθρώπινη δυνατότητα σχεδόν τη θεϊκή ιδιότητα να ανατρέψει το βέβαιο, να επιμένει στην προσδοκία της ανατροπής, λάμνοντας κόντρα στα νερά.

    Γιατί οι άνθρωποι, όταν τραγουδάνε, χορεύουν, παίζουν θέατρο, ονειρεύονται, μένουν ζωντανοί οι νεκροί κι οι πατρίδες αθάνατες.»

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

 

Ο Μάκης Σεβίλογλου, υπεύθυνος έκδοσης και ο Δήμαρχος Καλαμαριάς Θεοδόσης Μπακογλίδης 

σας προσκαλούν 

στην  παρουσίαση βιβλίου- cd  με τίτλο

«ΟΛΙΑ ΤΑ  “ΑΧ” Τ΄ΕΜΕΤΕΡΑ ΕΓΕΝΤΑΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ»

που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 27 Ιανουαρίου στις 7.00 μ.μ., στο Δημοτικό Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη».

 

Μια  Διπλή Έκδοση (βιβλίο cd) με επιλεγμένα κείμενα διακεκριμένων ιστορικών και μελετητών, για την ιστορία και τον πολιτισμό του Ποντιακού Ελληνισμού, εμπλουτισμένα, με άγνωστα φωτογραφικά ντοκουμέντα και μαρτυρίες, που συγκέντρωσαν και επιμελήθηκαν: ο μουσικοσυνθέτης Μάκης Σεβίλογλου και η δημοσιογράφος,  ιστορική ερευνήτρια  Νατάσα Μποζίνη και συντονίστρια  της παρουσίασης.

Ομιλητές οι συμμετέχοντες στην έκδοση:

Κώστας Διαμαντίδης-Λογοτέχνης

Κωνσταντίνος Φωτιάδης-Καθηγητής Ιστορίας

 Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης Dr  μουσικολογίας

 Ματθαίος Τσαχουρίδης Dr  μουσικολογίας

Για το βιβλίο θα μιλήσει επίσης, η Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Χριστίνα Σαχινίδου

Η μουσική και η ιστορία του Πόντου στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

 

Ο Μάκης Σεβίλογλου, υπεύθυνος έκδοσης και ο Δήμαρχος Καλαμαριάς Θεοδόσης Μπακογλίδης 

σας προσκαλούν 

στην  παρουσίαση βιβλίου- cd  με τίτλο

«ΟΛΙΑ ΤΑ  “ΑΧ” Τ΄ΕΜΕΤΕΡΑ ΕΓΕΝΤΑΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ»

που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 27 Ιανουαρίου στις 7.00 μ.μ., στο Δημοτικό Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη».

 

Μια  Διπλή Έκδοση (βιβλίο cd) με επιλεγμένα κείμενα διακεκριμένων ιστορικών και μελετητών, για την ιστορία και τον πολιτισμό του Ποντιακού Ελληνισμού, εμπλουτισμένα, με άγνωστα φωτογραφικά ντοκουμέντα και μαρτυρίες, που συγκέντρωσαν και επιμελήθηκαν: ο μουσικοσυνθέτης Μάκης Σεβίλογλου και η δημοσιογράφος,  ιστορική ερευνήτρια  Νατάσα Μποζίνη και συντονίστρια  της παρουσίασης.

Ομιλητές οι συμμετέχοντες στην έκδοση:

Κώστας Διαμαντίδης-Λογοτέχνης

Κωνσταντίνος Φωτιάδης-Καθηγητής Ιστορίας

 Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης Dr  μουσικολογίας

 Ματθαίος Τσαχουρίδης Dr  μουσικολογίας

Για το βιβλίο θα μιλήσει επίσης, η Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Χριστίνα Σαχινίδου

Στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς η πρώτη παρουσίαση της Διπλής Έκδοσης "ΌΛΙΑ ΤΑ ΑΧ΄΄ Τ΄ΕΜΕΤΕΡΑ ΕΓΕΝΤΑΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ"

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

 

Ο Μάκης Σεβίλογλου, υπεύθυνος έκδοσης και ο Δήμαρχος Καλαμαριάς Θεοδόσης Μπακογλίδης 

σας προσκαλούν 

στην  παρουσίαση βιβλίου- cd  με τίτλο

«ΟΛΙΑ ΤΑ  “ΑΧ” Τ΄ΕΜΕΤΕΡΑ ΕΓΕΝΤΑΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ»

που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 27 Ιανουαρίου στις 7.00 μ.μ., στο Δημοτικό Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη».

 

Μια  Διπλή Έκδοση (βιβλίο cd) με επιλεγμένα κείμενα διακεκριμένων ιστορικών και μελετητών, για την ιστορία και τον πολιτισμό του Ποντιακού Ελληνισμού, εμπλουτισμένα, με άγνωστα φωτογραφικά ντοκουμέντα και μαρτυρίες, που συγκέντρωσαν και επιμελήθηκαν: ο μουσικοσυνθέτης Μάκης Σεβίλογλου και η δημοσιογράφος,  ιστορική ερευνήτρια  Νατάσα Μποζίνη και συντονίστρια  της παρουσίασης.

Ομιλητές οι συμμετέχοντες στην έκδοση:

Κώστας Διαμαντίδης-Λογοτέχνης

Κωνσταντίνος Φωτιάδης-Καθηγητής Ιστορίας

 Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης Dr  μουσικολογίας

 Ματθαίος Τσαχουρίδης Dr  μουσικολογίας

Για το βιβλίο θα μιλήσει επίσης, η Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Χριστίνα Σαχινίδου

Τραγούδια που περιλαμβάνονται στην έκδοση θα ερμηνεύσουν οι καλλιτεχνικοί συντελεστές του Cd:

Γιάννης Κουρτίδης

Εύα Σταμπολίδου

Λευτέρης Ανδρεάδης

Και οι αδερφοί Τσαχουρίδη

Θα παίξουν οι μουσικοί:

Κώστας Παρχαρίδης

Χάρης Τσακαλίδης

Σταύρος Μιχαηλίδης

Στέφανος Σεβίλογλου

Στίχοι:΄΄Σύρον απάν’- ι-σ’ το παλτόν΄΄-Τα τραγούδια του CD

Τραγούδι Γιώργος Σοφιανίδης

Κεμεντσέ Χάρης Τσακαλίδης

Νταούλι Κώστας Φουλίδης

Σύρον απάν’- ι-σ’ το παλτόν βάι το παλτόν

Αρνί μ’ μη παίρτς το κρύον τσάνουμ γιαρ γιαρ

Ελέπω τα δουλείας –ι-σ’ μικρόν αρνί μ’

Και ίνουμαι θερίον τσάνουμ γιαρ γιαρ

Που καλατσεύ ‘σεν ‘κι νυστάζ ‘κι νυστάζ

Π’ ελέπ ‘σεν ‘κι κοιμάται τσάνουμ γιάρ γιαρ

Και μετ’ εσέν που πορπατεί που πορπατεί

Ση χαμονήν πάει χάται τσάνουμ γιαρ γιαρ

Αναθεμά μίαν εσέν μίαν εσέν

Και δεύτερον την μάνα σ’ τσάνουμ γιαρ γιαρ

Ατέ πως εμαρτύρανεν  μικρόν αρνί μ’

Ντ’ εκοιμούμν’ σην εγκάλια σ’ τσάνουμ γιαρ γιαρ

Ο Καθηγητής Κωνσταντίνος Φωτιάδης για τον Χρύσανθο

΄΄Ο Χρύσανθος δεν πέθανε, κοιμάται μέσα μας, είναι αυτός που χρωματίζει τα όνειρά μας, αυτός που τραγουδά τη σκέψη μας και μας θυμίζει ότι αυτόν τον καιρό που έχομε πια κερδίσει για το ήθος και την εργατικότητά μας την κοινωνική καταξίωση και την αποδοχή της πλειοψηφίας των συνελλήνων είναι καιρός να απαιτήσομε την ανάδειξη , αξιοποίηση και προστασία της ανεκτίμητης περιουσίας μας που δεν είναι άλλη από την ιστορία και τον πολιτισμό μας.

Ας κλείσομε τα μάτια και ας βυθιστούμε στον αισθαντικό κόσμο του Χρύσανθου. Ας δούμε με τα μάτια της δικής του ψυχής το μακρινό τοπίο του Καρς.

Ας αφουγκραστούμε μέσα από την πανδαισία των μουσικών του περιηγήσεων τους καημούς των απλών καθημερινών ανθρώπων, των πατεράδων, των παππούδων, που μας κληροδότησαν το όνειρο της πατρίδας.

Κι ας ερμηνεύσουμε τις νότες αυτές ως κραυγή του μεγάλου τραγουδιστή που αναρωτιέται μέσα από το φως της μουσικής του: Ως πότε ο σπόρος της ελπίδας θα ανέχεται τις λευκές σελίδες της ιστορίας;

Σήμερα που έχομε συνθλιβεί μέσα στις στείρες βιοτικές μας μέριμνες, σήμερα που η καθημερινότητα πολεμά την αλήθεια της ιστορίας, και ο Ελληνισμός αναζητά τη δική του ταυτότητα μέσα σε ένα ισοπεδωτικό πολιτικό και κοινωνικό οικοδόμημα που συνθλίβει την σκέψη και υποτάσσει τις όποιες ιδιαιτερότητες σε δεδομένα σχήματα και εθνικιστικές σκοπιμότητες, το αθάνατο τραγούδι του Χρύσανθου αποτελεί για όλους μας μια όαση ελπίδας, ένα φυτώριο προσδοκιών.